Desibel, bir referansa göre ses seviyelerini ölçmek için akustikte yaygın olarak kullanılır. Bu, iki ses kaynağını karşılaştırmak veya insan kulağı tarafından algılanan ses seviyesini ölçmek olabilir.
Desibel, akustik ölçümler için özellikle yararlıdır, çünkü insanlar için en yüksek ses basınç seviyesinin algılanabilecek en sessiz seviyeye oranı 1 milyon mertebesindedir. Ayrıca ses gücü basıncın karesiyle orantılı olduğundan bu oran yaklaşık 1 trilyondur.
Ses basınç seviyeleri için referans seviyesi genellikle 20 mikro-paskal (20 μPa) veya 2×10-5 Pa olarak seçilir. Bu, insan kulağının hassasiyet sınırı ile ilgilidir.
Desibel biriminin en yaygın kullanımı ses basıncı seviyesi ölçümleri için olduğundan, genellikle tam dB(SPL) yerine sadece dB olarak kısaltıldığını unutmayın.
Akustikte kullanılan yaygın desibel birimleri şunlardır:
dB(SPL) Ses Basıncı Seviyesi. 2×10-5 Pa’ya göre ölçümler.
dB(SIL) Ses Yoğunluğu Düzeyi. Yaklaşık olarak havadaki insan işitme seviyesi olan 10-12 W/m2’ye göre ölçümler.
dB(SWL) dB Ses Gücü seviyesi. 10-12 W ile ilgili ölçümler.
İnsan kulağı tüm frekanslara eşit şekilde yanıt vermez (1 kHz ile 4 kHz arasındaki frekans aralığındaki seslere, düşük veya yüksek frekanslı seslere göre daha duyarlıdır). Bu nedenle, ses ölçümlerinde sıklıkla, frekans yanıtı insan kulağınınkine yakın olan (A-ağırlıklandırma) bir ağırlıklandırma filtresi uygulanır. Farklı ölçümler ve uygulamalar için bir dizi filtre mevcuttur, bunlara A, B, C ve D ağırlıklandırması adı verilir. Elde edilen ölçümler, ağırlıklandırıldıklarını belirtmek için örneğin dBA veya dB(A) olarak ifade edilir.
Elektronik ve telekomünikasyonda, desibel, bireysel devrelerin veya bileşenlerin kazançlarını veya kayıplarını ölçmek için genellikle güç veya genlik oranlarını ifade etmek için kullanılır. Bu tür ölçümler için desibelin bir avantajı, logaritmik özelliğinden dolayı, bir devrenin dB cinsinden toplam kazancının, dB cinsinden bireysel kazanç aşamalarının her birinin basitçe toplamı olmasıdır.
Elektronikte desibel, kullanılan referans seviyesini belirtmek için bir son ek ile birleştirilebilir. Örneğin, dBm, 1 miliwatt’a göre güç ölçümünü gösterir. Aşağıdakiler, elektronik ve telekomünikasyonda kullanılan bazı yaygın desibel birimleridir.
